สถานการณ์ COVID-19 ทำให้เราได้เห็นการเปลี่ยนแปลงของโลกในแบบที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน แม้แต่การจับมือของสองขั้วของโลกสมาร์ทโฟนอย่าง Apple และ Google ที่วันนี้ทั้งคู่ประกาศความร่วมมือกันแบบเฉพาะกิจเพื่อพาให้ COVID-19 หายไปจากสังคมอย่างรวดเร็ว
สิ่งที่ทั้งคู่จะทำออกมาก็คือระบบติดตามและแจ้งเตือนผู้ป่วย COVID-19 ที่ทำงานได้ทันทีในส่วนของระบบปฏิบัติการทั้ง iOS และ Android โดยอาศัยประโยชน์ของเทคโนโลยี Bluetooth ในการพัฒนาฟีเจอร์ดังกล่าว ซึ่งทั้งคู่มุ่งหวังให้ฟีเจอร์นี้ช่วยป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อไวรัสโคโรนาอันเป็นสาเหตุของโรค COVID-19 ได้ แต่ทั้งหมดก็ต้องคำนึงถึงความเป็นส่วนบุคคลของข้อมูลเป็นลำดับแรก
โครงการดังกล่าวจะแบ่งออกเป็นสองระยะ ระยะแรกในเดือนพฤษภาคม Apple และ Google จะปล่อย API กลางชุดใหม่ที่ใช้งานร่วมกันทั้ง iOS และ Android โดย API ชุดนี้ จะให้แอปฯ ติดตามบุคคลจากหน่วยงานสาธารณสุขของแต่ละประเทศ เช่น TraceTogether ของสิงคโปร์ หรือแอปฯ “หมอชนะ” ของไทยเรา ก็สามารถเข้าถึงข้อมูลการติดตามบุคคลได้ และสามารถแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างระบบ หรือระหว่างประเทศได้ (เช่น เรากรอกข้อมูลลงในแอปฯ หมอชนะ แอปฯ จะสามารถแชร์ข้อมูลเข้า TraceTogether ได้เมื่อเราไปถึงสิงคโปร์) โดยผู้ใช้ไม่ต้องทำอะไรมาก ถ้าติดตั้งแอปฯ เอาไว้อยู่แล้ว จะได้ความสามารถนี้โดยอัตโนมัติ เมื่อ Apple, Google และหน่วยงานปล่อยอัพเดตแอปฯ ออกมา
แต่เนื้อในจริง ๆ ของโครงการนี้คือการทำระบบติดตามแบบฝังลงในระบบปฏิบัติการทั้ง iOS และ Android ถือเป็นระยะที่ 2 ของโครงการนี้ กล่าวคือเมื่อ Apple และ Google ปล่อยอัพเดตออกมาให้ใช้งาน ตัวระบบจะทำการสร้างคีย์ระบุตัวตนขึ้นมา 1 ชุด เพื่อใช้แลกเปลี่ยนกับผู้ใช้คนอื่น ๆ แบบอัตโนมัติ ในกรณีที่ผู้ใช้ตรวจพบว่าตนติดเชื้อ COVID-19 และกดเปลี่ยนสถานะจากในแอปฯ หรือจากตัวระบบว่าเราติดเชื้อแล้ว คีย์ของผู้ใช้คนนั้นจะถูกอัพโหลดและทำบัญชีดำไว้ 14 วัน และบัญชีดำชุดนี้จะถูกดาวน์โหลดลงอุปกรณ์อื่นอย่างสม่ำเสมอ โดยถ้าระบบตรวจพบว่าในอุปกรณ์นี้มีคีย์ชุดเดียวกันกับในบัญชีดำ ระบบจะทำการแจ้งเตือนทันทีว่าเมื่อเร็ว ๆ นี้เราเพิ่งเจอบุคคลที่ตรวจพบว่าตนติด COVID-19 มา พร้อมให้คำแนะนำทันทีว่าผู้ใช้ควรทำอย่างไรต่อไป
ในระยะที่สองนี้ นอกจากจะสามารถทำได้ในระดับของตัว iOS หรือ Android แล้ว Apple และ Google ก็จะปล่อย API ให้แอปฯ สาธารณสุขสามารถเรียกข้อมูลคีย์ระบุตัวตนจากในเครื่องได้เช่นกัน แต่ทั้งหมดนี้ก็ต้องขึ้นกับความสมัครใจของผู้ใช้ว่าผู้ใช้ต้องการใช้งานระบบนี้หรือไม่
ทั้งนี้ Apple และ Google ยังให้คำมั่นสัญญาว่าทั้งคู่จะพัฒนา API ดังกล่าวออกมาให้ใช้งานอย่าวรวดเร็วที่สุด เพื่อยับยั้งการแพร่ระบาดของ COVID-19 ให้ได้มากที่สุดต่อไปครับ
